W auli Collegium Novum UJ, gdzie w centralnym miejscu umieszczony jest portret odnowicielki Uniwersytetu Krakowskiego - królowej Jadwigi Andegaweńskiej, świętej kościoła katolickiego, spotkali się uczestnicy międzynarodowej konferencji naukowej poświęconej postaci monarchini i wpływowi, jaki wywarła na rozwój kultury i szkolnictwa wyższego w Polsce. Pretekstem do jej zorganizowania była 650. rocznica urodzin królowej.
- Dzisiejsza sesja naukowa ma charakter wyjątkowy, przypada bowiem na rok, w którym celebrujemy co najmniej trzy ważne daty związane z życiem i dokonaniami dobrodziejki naszej uczelni, królowej Jadwigi. Po pierwsze jest to 650. rocznica jej urodzin, ale także 640-lecie jej przybycia do Krakowa i koronacji na króla Polski oraz 625. rocznica jej śmierci – zaznaczył otwierający konferencję rektor UJ prof. Jacek Popiel. Podkreślił również, że osoba królowej Jadwigi łączy szczególnie dwa uniwersytety – Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, które są współorganizatorami wydarzenia, ale również pozostałe szkoły wyższe Krakowa, poprzez fakt, że z krakowskiej wszechnicy wyrosły wszystkie pozostałe uczelnie.
Prof. Jacek Popiel przypomniał kilka istotnych faktów dotyczących królowej Jadwigi. Już za życia otaczał ją nimb świętości. Podsycał ją kaznodzieja, spowiednik królowej, prawnik i pierwszy rektor odnowionego Uniwersytetu Krakowskiego – Stanisław ze Skalbmierza. W wygłoszonej mowie pogrzebowej uznał królową za świętą. Oficjalnie na ołtarze wyniesiona została jednak dopiero w 1997 roku przez papieża Jana Pawła II, w trakcie mszy św. odprawionej na krakowskich Błoniach.
- Królowej Jadwidze udało się dzieło, któremu nie podołał nawet sam Kazimierz Wielki, fundator naszej wszechnicy. Zdołała ona bowiem przekonać papieża Bonifacego IX, aby udzielił uniwersytetowi w Krakowie papieskiego zatwierdzenia dla ustanowienia w nim wydziału teologicznego. Zwierzchnik kościoła nie tylko takiej zgody w swojej bulli z 11 stycznia 1397 udzielił, ale postanowił też, że wszyscy uzyskujący w krakowskim studium generale stopień bakałarza, licencjata lub doktora teologii będą otrzymywać przywileje, wolności i uprawnienia zarezerwowane dotąd wyłącznie dla studentów teologii Uniwersytetu Paryskiego – podkreślił rektor UJ.
Powołanie wydziału teologicznego obnażyło jednakże materialną słabość krakowskiej wszechnicy. Królowa postanowiła zatem zapisać w testamencie na rzecz uniwersytetu swoje kosztowności i klejnoty.
- Ta wspaniałomyślna królewska donacja, która budzi wdzięczność kolejnych pokoleń studentów i luminarzy, pozwoliła otworzyć nowy rozdział w dziejach uczelni. O tych zasługach królowej Jadwigi zawsze będziemy pamiętać – powiedział prof. Jacek Popiel.
- Dzisiaj wyrażamy wdzięczność Pani Wawelskiej za nasze fundamenty – mówił ks. prof. Robert Tyrała, rektor UPJPII, przedstawiając 627-letnią historię swojej uczelni od wystawienia papieskiej bulli w 1397 roku, poprzez powołanie 8 grudnia 1981 roku przez Jana Pawła II Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, aż po rok 2009, kiedy papież Benedykt XVI ustanowił Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Stwierdził, że dopiero z tej perspektywy można sobie uświadomić, jak bardzo mądrą i przewidującą kobietą była królowa Jadwiga Andegaweńska, która stanowi filar nie tylko krakowskiego, ale także polskiego środowiska akademickiego.
Zacytował także słowa Jana Pawła II wypowiedziane w kolegiacie św. Anny w Krakowie 8 czerwca 1997 roku podczas spotkania z polskim środowiskiem akademickim: Każdy uniwersytet powołany jest do służby prawdzie, bo człowiek przekracza granice poszczególnych dyscyplin wiedzy, tak, aby ukierunkować je ku nowej prawdzie i ostatecznemu spełnieniu swojego człowieczeństwa.
Dodał, że w słowach papieża wybrzmiało wezwanie, aby każdy naukowiec pełnił funkcję sumienia krytycznego wobec tego wszystkiego, co człowieczeństwu zagraża lub co go pomniejsza. Jan Paweł II kładł nacisk także na wrażliwość etyczną, ponieważ dzięki wrażliwości moralnej zachowana zostaje bardzo istotna dla nauki więź pomiędzy prawdą a dobrem.
Uczestnicy konferencji w trakcie trzech sesji wysłuchają wystąpień, które przypomną historię rodu andegaweńskiego, biografię królowej, ale także poruszą tematy związane z obecnie prowadzonymi badaniami historyków dotyczącymi pośmiertnej recepcji dokonań królowej.
Rektor UPJPII ks. prof. Robert Tyrała w sposób szczególny podziękował w imieniu reprezentowanej przez niego uczelni prof. Jackowi Popielowi nie tylko za współorganizowanie konferencji, ale także za ostatnie cztery lata wspólnej, mądrej i twórczej drogi oraz przewodzenie krakowskiej społeczności akademickiej. Do życzeń dołączył pamiątkę – obraz przedstawiający Dom Długosza, gdzie na ulicy Kanoniczej znajduje się siedziba władz UPJP II.
źródło: Uniwersytet Jagielloński
Comments