Polska kinematografia poniosła ogromną stratę. Zmarł jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów, twórca filmów, które z jednej strony pokochali widzowie, a z drugiej - zyskały ogromne uznanie na festiwalach oraz wśród krytyków i branży filmowej.
Janusz Majewski był reżyserem, scenarzystą, pisarzem, a także wieloletnim prezesem Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Do najważniejszych filmów, które zrealizował, należą m.in. „Zazdrość i medycyna”, „Zaklęte rewiry”, „Lekcja martwego języka”, „Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię”, „Lokis. Rękopis profesora Wittembacha”, „C.K. Dezerterzy”, „Złoto dezerterów”, „Królowa Bona”, „Mała matura 1947” oraz „Czarny Mercedes”. Wybitny reżyser zmarł 10 stycznia br. w wieku 92 lat.
Urodził się 5 sierpnia 1931 we Lwowie i tam w wieku siedmiu lat zafascynował się filmem po obejrzeniu „Królewny Śnieżki” Walta Disneya. W kwietniu 1944 r. wraz z rodziną opuścił Lwów. Maturę zdał w 1949 r. w krakowskim gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego. Ukończył architekturę na Politechnice Krakowskiej oraz reżyserię na PWSFTViT w Łodzi.
Jego pierwszym filmem fabularnym był „Awatar, czyli zamiana dusz” – adaptacja opowiadania francuskiego pisarza Teofila Gautiera, który został nagrodzony przez międzynarodową federację krytyków FIPRESCI na festiwalu filmów telewizyjnych w Monte Carlo.
Następną nagrodą FIPRESCI na festiwalu w Mannheim został wyróżniony za wyreżyserowanego w 1966 r. „Sublokatora”, który był jego debiutem pełnometrażowym. Kolejne filmy to m.in.: „Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię” (1969), nakręcony na podstawie powieści kryminalnej Krzysztofa Kąkolewskiego, „Lokis. Rękopis profesora Wittembacha”(1970) wg Prospera Mériméego, nagrodzony Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Fantastycznych i Grozy w Sitges w Hiszpanii, oraz „Zazdrość i medycyna” (1973), będący ekranizacją powieści Michała Choromańskiego. W 1975 r. powstały „Zaklęte rewiry”, dwa lata później premierę miała „Sprawa Gorgonowej”, a w 1979 r. – „Lekcja martwego języka” (wg powieści Andrzeja Kuśniewicza).
Popularność u polskich widzów zyskał dzięki historycznemu serialowi „Królowa Bona” (1980), w którym występowali m.in. Aleksandra Śląska, Jerzy Zelnik i Anna Dymna. Hitem kinowym, który obejrzało ponad 7 mln widzów okazał się zrealizowany w 1985 r. film „C.K. Dezerterzy”. Obraz ten został nagrodzony Złotą Kaczką w kategorii najlepszy polski film roku. W 1998 r. nakręcił „Złoto dezerterów” – kontynuację „C.K. Dezerterów”. W 1998 powstał na poły autobiograficzny serial „Siedlisko”, a w 2005 r. film kinowy „Po sezonie” - z jedną z ostatnich kreacji Leona Niemczyka. „Mała Matura 1947” (2010) to ekranizacja powieści Majewskiego - historii chłopca urodzonego we Lwowie przed II wojną światową, który wraz z rodziną pod koniec wojny przyjeżdża do Krakowa.
W 2015 r. za „Excentryków, czyli po słonecznej stronie ulicy” reżyser otrzymał Srebrne Lwy 40. Festiwalu Filmowego w Gdyni. Nagrodę dla najlepszego aktora drugoplanowego odebrał wówczas Wojciech Pszoniak, a soundtrack z filmu zdobył Złotą Płytę. Ostatnim obraz Janusza Majewskiego był „Czarny mercedes” (2019) wyreżyserowany na podstawie własnej powieści. Rok wcześniej nakładem wydawnictwa Marginesy ukazała się jej kontynuacja pt. „Ryk kamiennego lwa”.
Janusz Majewski był Laureatem Nagrody Specjalnej „Platynowe Lwy” za całokształt twórczości na 41. Festiwalu Filmowym w Gdyni (2016), Nagrody Stowarzyszenia Filmowców Polskich za wybitne osiągnięcia artystyczne i wkład w rozwój polskiej kinematografii oraz Polskiej Nagrody Filmowej „Orzeł” za Osiągnięcia Życia.
Za wybitne zasługi dla kultury narodowej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej i działalności dydaktycznej został odznaczony Krzyżem Oficerskim i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
(mm, strona MKiDN)
Comentarios