top of page
  • AkiSel

Pokaz „Echa XIX wieku: letnie kwiaty ogrodów wilanowskich”

Pałac w Wilanowie zaprasza na wystawę letnich kompozycji kwiatowych inspirowanych sztuką ogrodową XIX wieku. W tym sezonie główną bohaterką jest begonia, symbolizująca wieczne piękno i elegancję. Na rabatach i klombach w ogrodach pałacowych posadzono kilkadziesiąt tysięcy roślin ozdobnych.
letnie kwiaty ogrodów wilanowskich, fot: Jacek Kuśmierski, Muzeum w Wilanowie

W XIX wieku nastąpił dynamiczny rozwój nauki oraz handlu na skalę światową, co silnie wpłynęło na rozkwit sztuki ogrodowej w Europie. Nowe gatunki roślin dostępne na rynku oraz efektywne techniki uprawy i hodowli przyczyniły się do powstawania nowych, pięknych ogrodów kwiatowych. Dekoracje w postaci klombów, arabesek i kwietników kobiercowych wyróżniały się dużą różnorodnością gatunków i odmian, kontrastowymi zestawieniami kolorów kwiatów i liści oraz fantazyjnymi formami.


Stosowano je w najbardziej reprezentacyjnych częściach rezydencji: na dziedzińcach i w pobliżu głównych wejść, przy tarasach, budowlach parkowych i najważniejszych osiach widokowych. Dodatkowo, rośliny sadzono piętrowo - od najwyższych w środku do najniższych na krawędziach, co pozwalało na lepsze wyeksponowanie ich walorów. Kompozycje kwiatowe uzupełniano roślinami egzotycznymi sadzonymi w gruncie w pojemnikach.

 

Nowe trendy pojawiły się również w Wilanowie, dzięki Aleksandrze i Augustowi Potockim, przejawiającym wyjątkowe zainteresowanie ogrodnictwem. W 1852 i 1853 roku w Oranżerii zorganizowali dobroczynne wystawy ogrodowe, podczas których zaprezentowano specjalne kompozycje roślin pochodzących z wilanowskich cieplarni. Kilka lat później przy swoich apartamentach mieszkalnych w południowym skrzydle pałacu zbudowali Ogród Kwiatowy (obecny Ogród Różany) według projektu architekta Bolesława Pawła Podczaszyńskiego. Na Tarasie Górnym, przed ogrodową fasadą pałacu, pojawiły się klomby obsadzone kwiatami i roślinami egzotycznymi.


Konrad Brandel, Wilanów, pałac od ogrodu, ok. 1868 r., Muzeum Fotografii w Krakowie, nr inw. MHF 22666/II
Konrad Brandel, Wilanów, pałac od ogrodu, ok. 1868 r., Muzeum Fotografii w Krakowie, nr inw. MHF 22666/II

Hrabina Aleksandra Potocka wspierała również finansowo rozwój edukacji ogrodniczej. W 1873 roku ufundowała stypendium Edmundowi Jankowskiemu, jednemu z najważniejszych polskich ogrodników XIX wieku, dzięki któremu mógł wyjechać na praktykę do Szkoły Hodowli Drzew miasta Paryża. Po powrocie zadedykował swojej dobrodziejce jedną z najważniejszych publikacji: „Kwiaty naszych ogrodów” wydaną w 1877 roku i wielokrotnie wznawianą. Książka ta była oparta na znakomitych opracowaniach o doborze i komponowaniu roślin napisanych przez m.in. francuską firmę ogrodniczą Vilmorin-Andrieux, Hermanna Jägera – dyrektora Ogrodów Książąt Saksonii-Weimaru-Eisenach w Weimarze, czy Ferdinanda Jühlke – dyrektora Królewskich Ogrodów Pruskich w Poczdamie.

 

Pokaz letnich nasadzeń kwiatowych przywołuje XIX-wieczną atmosferę ogrodów wilanowskich i przypomina o znakomitych tradycjach europejskiej sztuki ogrodowej. W tym sezonie główną bohaterką jest begonia, symbolizująca wieczne piękno i elegancję. Została sprowadzona do Europy z Ameryki Południowej przez Charlesa Plumiera, botanika króla Francji Ludwika XIV. Jej nazwa rodzajowa została nadana na cześć Michela Bégona, przyrodnika i gubernatora kolonii Saint-Domingue (obecne Haiti). W Polsce nazywano ją niegdyś „ukośnicą”, z powodu naprzemiennie ułożonych liści z asymetrycznymi blaszkami o różnym kącie ścięcia u nasady. Roślina ta zdobyła szczególną popularność w ogrodach okresu wiktoriańskiego za sprawą jej licznych, drobnych kwiatów utrzymujących się od pierwszych dni lata aż do późnej jesieni.


Na klombach i rabatach w ogrodach wilanowskich posadzono łącznie 26 tys. roślin ozdobnych. Towarzyszy im ponad 130 donic i waz. Obsadzenia zostały starannie skomponowane z gatunków najbardziej charakterystycznych dla sztuki ogrodowej XIX wieku: aksamitek, heliotropów, niecierpków, pelargonii, żeniszków. Po raz pierwszy prezentujemy angelonię, znaną z długiego letniego kwitnienia kwiatów przypominających lwie paszcze.


Pokaz został przygotowany i wykonany przez zespół Działu Ogrodowego Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.

Zachęcamy również do podziwiania letnich roślin prezentowanych w pozostałych pałacowych ogrodach. Prosimy o niedotykanie i nieniszczenie roślin.

Opracowanie - Kamila Domańska, Jacek Kuśmierski

Żródło – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Comments


bottom of page