W gronie tegorocznych laureatów Paszportów "Polityki" znaleźli się Paweł Maślona, Katarzyna Szyngiera, studio Starward Industries, Magdalena Nadolle, Jacek Świedziński, duo Karolina Mikołajczyk & Iwo Jedynecki oraz Hania Rani. Paszporty "Polityki", jedno z najważniejszych wyróżnień w polskim świecie kultury, były w tym roku przyznawane po raz 31.
FILM: Paweł Maślona
Tegoroczny Paszport "Polityki" w kategorii filmowej otrzymał Paweł Maślona, reżyser i scenarzysta. Jego ostatni film "Kos" został doceniony Złotymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Kapituła nagrody doceniła go "za zmysł ironii i odważne przełamywanie konwencji, za gatunkową lekkość i wagę podjętej tematyki, za ukazanie Polski właściwie nieznanej z podręczników historii, ku przestrodze współczesnych".
Do Paszportu w kategorii film nominowane były także Nina Lewandowska i Kamila Tarabura, autorki serialu "Absolutni debiutanci" oraz DK Welchman – reżyserka, scenarzystka, producentka, wraz z mężem autorka filmów "Twój Vincent" oraz "Chłopi".
TEATR: Katarzyna Szyngiera
"Za tworzenie teatru mądrego, odważnie i z humorem, idącego w poprzek podziałów społecznych i środowiskowych. Za reżyserię »1989«, musicalu, który być może zbudował pozytywny mit, a na pewno dał nadzieję". Paszport "Polityki" w kategorii teatr otrzymała Katarzyna Szyngiera – reżyserka, scenarzystka i reportażystka, która w 2023 roku olśniła widzów i krytyków musicalem "1989".
Nominowanymi do Paszportu "Polityki" w kategorii teatr byli także Mateusz Pakuła, pisarz, dramaturg i reżyser, reżyser sztuk "Lem vs. P.K. Dick" i "Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję" oraz Łukasz Twarkowski, reżyser wystawianej w Teatrze Studio sztuki "The Employees".
KULTURA CYFROWA: Starward Industries
Laureatem Paszportu w kategorii kultura cyfrowa zostało krakowskie studio Starward Industries za debiutancką grę wideo "Niezwyciężony" na podstawie prozy Stanisława Lema. Zwykle Paszport przyznawany jest wymienionym z nazwisk twórcom, jednak kapituła nagrody postanowiła docenić całe studio. Jego założyciel Marek Markuszewski wspomniał, że nad grą pracowało ponad 30 osób. Otrzymali Paszport "za wyróżniający się artystycznym smakiem i zrozumieniem intencji autora przekład klasycznego dzieła Stanisława Lema na język interaktywnego medium, z akcentem na aktualne dziś – w dobie ekspansji inteligencji maszynowej – ostrzeżenie przed ułudą antropocentryzmu".
Nominowanymi w kategorii kultura cyfrowa byli także Paweł Koźmiński, autor gry wideo "World of Horror" oraz Robert Latoś, założyciel firmy Well Of Art, która stworzyła nowatorskie oprogramowanie malarskie "Glaze".
SZTUKI WIZUALNE: Marta Nadolle
W kategorii sztuk wizualnych nagrodę otrzymała Marta Nadolle. "Za malarstwo, w którym socjologiczna dociekliwość łączy się z psychologiczną przenikliwością, a osobiste doświadczenia przekładane są na uniwersalne prawdy. Za wielowymiarowy portret młodego pokolenia Polaków". Marta Nadolle jest artystką wizualną, malarką, fotografką, autorką instalacji i filmów. Uczestniczyła m.in. w głośnej wystawie "Farba znaczy krew" w Muzeum Sztuki Nowoczesnej (2019). Jej obrazy opowiadają o życiu w Warszawie.
W kategorii sztuki wizualne nominowani byli także Veronika Hapchenko oraz Patryk Różycki.
KSIĄŻKA: Jacek Świdziński
Paszport "Polityki" w kategorii książka (w ubiegłych latach: literatura) otrzymał w tym roku Jacek Świdziński. Wielu pewnie – jak i laureata – być może zdziwi, że otrzymał nagrodę za komiks, gatunek, niesłusznie, wciąż mało poważany. Kapituła doceniła go "za powieść graficzną »Festiwal«, która znakomicie opowiada epicką, wielowymiarową historię Festiwalu Młodzieży, a także oddaje polskie traumy i lęki tamtej epoki".
Do Paszportów nominowani byli także Grzegorz Bogdał za książkę "Idzie tu wielki chłopak" oraz Agnieszka Pajączkowska za głośną w 2023 roku książkę "Nieprzezroczyste. Historie chłopskiej fotografii".
MUZYKA POWAŻNA: Duo Karolina Mikołajczyk & Iwo Jedynecki
Jedyny w swoim rodzaju skład: skrzypce i akordeon, czyli Karolina Mikołajczyk i Iwo Jedynecki otrzymali Paszport "Polityki" w kategorii muzyka poważna "za wszechstronność i umiejętność poruszania się po różnych światach muzycznych. Za wirtuozerię, nieokiełznaną fantazję i pomysłowość w doborze oraz tworzeniu nowego repertuaru na nietypowy skład, jakim są skrzypce i akordeon".
W powyższej kategorii nominowani byli także Yaroslav Shemet, ukraiński dyrygent z rodziny o polskich korzeniach oraz Aleksandra Słyż, kompozytorka, której drugi album "A Vibrant Touch" ukazał się w 2023 roku.
MUZYKA POPULARNA: Hania Rani
Paszport "Polityki" w kategorii muzyka popularna otrzymała Hani Rani, kompozytorka, pianistka i wokalistka. "Za prowadzenie szerokiej publiczności w rejony, które nie kojarzyły się dotąd z masowością. Za imponujący rozwój własnej estetyki, a wreszcie autorskie łączenie gatunków i muzyki z tekstem". W 2023 roku Hania Rani wydała album "Ghosts", w którym z kameralnych utworów pianistycznych przeszła do form bardziej rozbudowanych, włączających brzmienia elektroniczne, piosenkowych (sama wykonuje partie wokalne).
Nominowanymi w kategorii muzyka popularna byli także zespół Furia, który wydał w 2023 roku album "Huta Luna", arcydzieło wymykające się łatwej kategoryzacji, oraz Łona, raper reprezentujący szczecińską scenę, który wraz z młodymi jazzmanami z zespołu Siema Ziemia, Andrzejem Koniecznym i Kacprem Krupą nagrał w 2023 roku album "TAXI".
KREATOR KULTURY: Józef Hen
Tytuł Kreatora Kultury otrzymuje osoba lub instytucja, których aktywność w sferze kultury, organizacji i promocji wyrasta znacząco ponad przeciętność. Na 31. gali Paszportów "Polityki" tytuł ten otrzymał obchodzący w 2023 roku 100. urodziny Józef Hen. "Za wybitną twórczość literacką, w której odbija się nasza historia. Za świadectwo epoki i wnikliwe obserwacje współczesności. Za wszechstronność – jest autorem powieści, opowiadań, dzienników i wspomnień, fascynujących biografii i scenariuszy filmowych. Za opowieść o swoim życiu, w którym jak w soczewce skupia się historia XX wieku. Józef Hen jest naszym narodowym skarbem" – uzasadniła kapituła nagrody w laudacji.
PASZPORT CZYTELNIKÓW "POLITYKI": Łona
Po raz pierwszy to czytelnicy "Polityki" mogli przyznać nagrodę, głosując na nominowanych. Ósmy Paszport na tegorocznej gali został wręczony Łonie. Autorem laudacji dla laureata był jeden z czytelników, a swój głos uzasadnił on następująco: "Łona swoim najnowszym albumem »TAXI« pokazuje, że rap może być wręcz filmową opowieścią łączącą dokument z fabułą. Muzyka stworzona specjalnie na potrzeby płyty jest nowatorska i otwiera nowe brzmienia w tym gatunku. Łona jako reprezentant starej fali hip-hopu wciąż eksperymentuje, za co czapki z głów!".
źródło: culture.pl
Comments